Bilindiği üzere 08.11.2023 Tarih ve 32363 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan Döviz Pozisyonunu Etkileyen İşlemlerin Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası Tarafından İzlenmesine İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmelikte Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik uyarınca 01.01.2024 tarihinden geçerli olmak üzere aşağıda düzenlemeler yapılmıştı.

• Yurt içinden ve yurt dışından sağlanan toplam nakdi kredi bakiyesi ilgili aylık hesap döneminin son iş günü itibarıyla 100 milyon TL ve üzerinde olan firmalar ile geçmiş bir yıllık hesap dönemindeki net satış hasılatı veya aktif büyüklüğü 500 milyon TL ve üzerinde olan firmalar, veri formu ile talep edilen bilgileri, açıklama formuna uygun olarak Bankaya müteakip aydan itibaren bildirmekle yükümlüdür. Yabancı para cinsinden kredi tutarlarının TL karşılığı ilgili dönemin son iş gününe ilişkin Resmî Gazete’de yayımlanan döviz alış kuru kullanılarak belirlenir.
• Bildirimle yükümlü olunup olunmadığının belirlenmesinde, firmanın toplam nakdi kredi bakiyesi hesaplanırken varsa son hesap dönemine ilişkin TMS’lere göre hazırlanan finansal durum tablosu, TMS’lere göre hazırlanmış finansal durum tablosunun bulunmaması durumunda ise vergi mevzuatı çerçevesinde kamu idarelerine sunulmak üzere hazırlanan bilanço; net satış hasılatı ve aktif büyüklüğü hesaplanırken vergi mevzuatı çerçevesinde kamu idarelerine sunulmak üzere hazırlanan yıllık kurumlar vergisi beyannamesi dikkate alınır.
• Bildirimle yükümlü olan firmanın, toplam nakdi kredi bakiyesi, net satış hasılatı veya aktif büyüklüğünün Bankaca tanımlanan sınırların altında kalması durumunda, müteakip yıllık hesap döneminden itibaren bildirim yükümlülüğü sona erer.
• Firmanın bildirim yükümlülüğü bulunup bulunmadığına ilişkin takip sorumluluğu firma yönetimine aittir. Bununla birlikte, firmaya bildirim yükümlülüğüne ilişkin Bankanın belirleyeceği usul ve esaslara göre bilgilendirme, firmanın en yüksek nakdi kredi bakiyesinin olduğu kredi veya finansman sağlayan kuruluş tarafından ayrıca yapılır.
• Firma yönetimi Bankaya bildirilecek verilerin tam ve doğru olmasından sorumludur.

Yine Yönetmeliğin 6. maddesinin üçüncü fıkrasında veri formunun, belirlenen finansal raporlama çerçevesine uygun olarak aylık hesap dönemleri için hazırlanacağı hüküm altına alınmıştı.

Bu defa 03.05.2025 tarih ve 32889 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan Döviz Pozisyonunu Etkileyen İşlemlerin Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası Tarafından İzlenmesine İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmelikte Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik ile düzenlemede yer alan “100 milyon TL” ibaresi “250 milyon TL” şeklinde, “500 milyon TL” ibaresi “1 milyar 500 milyon TL” şeklinde değiştirilmiştir. Yine Yönetmeliğin 6 ncı maddesinin üçüncü fıkrasında yer alan “aylık” ibaresi “üç aylık” şeklinde değiştirilmiştir.

Yapılan değişiklik uyarınca (değişiklik yayım tarihinde yürürlüğe girmiştir) veri formu, belirlenen finansal raporlama çerçevesine uygun olarak üç aylık hesap dönemleri için hazırlanacaktır. Yine Yapılan değişiklik uyarınca aşağıdaki koşullardan herhangi birini sağlayan firmalar üç aylık veri formlarını bildirimle yükümlüdürler:

• Yurt içinden ve yurt dışından sağlanan toplam nakdi kredi bakiyesi ilgili aylık hesap döneminin son iş günü itibarıyla 250 milyon TL ve üzerinde olan firmalar
• Geçmiş bir yıllık hesap dönemindeki net satış hasılatı 1 milyar 500 milyon  TL ve üzerinde olan firmalar
• Aktif büyüklüğü 1 milyar 500 milyon TL ve üzerinde olan firmalar

Kapsama giren firmalar, üç aylık veri formlarını açıklama formuna uygun olarak Rapor Girişi alanından izleyen ayın son gününe kadar sisteme yükleyecektir. Firmalar, veri formunun Sisteme girişini Banka tarafından talimatla aksi belirtilmediği sürece Sistemin genel ağ adresi olan www.tcmbveri.gov.tr üzerinden gerçekleştirmektedirler.

Önemli web sayfaları ve dosyalar

Sistemik Risk Veri Takip Sistemi sayfası için tıklayınız

Veri formu bildirim sayfasına ulaşmak için tıklayınız

Sistemik Risk Veri Takip Sistemi Açıklama Formu için tıklayınız

Üç aylık veri formu için tıklayınız

Döviz Pozisyonunu Etkileyen İşlemlerin Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası Tarafından İzlenmesine İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmelik için tıklayınız